Het is winter, de gezellige lichtjes en kerstversieringen komen langzaamaan weer in het straatbeeld. De feestdagen staan bijna voor de deur. Voor de meeste mensen is dit een tijd van gezellig samen zijn: eten, drinken en leuke activiteiten doen met familie en vrienden. Maar als je in rouw bent is dit een lastige en soms pijnlijke periode.

Hoe wens je iemand een fijne kerst als je weet dat diegene verdrietig is?

Het belangrijkste is dat je erkent en begrijpt dat degene door een nare, confronterende tijd gaat. Vaak wordt het praten over het verlies vermeden tijdens feestdagen zoals kerst, omdat het een zwaar en moeilijk onderwerp is. Terwijl het juist belangrijk is om het gemis én de dierbare(n) die worden gemist bij naam te noemen en over te praten. Vaak wordt het praten over de persoon zelf vermeden omdat er wordt gedacht dat het pijnlijk is om de naam te horen of bijvoorbeeld op een kaart te lezen. Maar een persoon in rouw zal zich niet gehoord of begrepen voelen als het onderwerp volledig genegeerd wordt. Laat weten dat je begrijpt dat de feestdagen even niet zo feestelijk zijn als ieder ander jaar, en dat je inziet dat het heel erg confronterend kan zijn om alle vrolijke familie beelden in de media te zien.

Tip: vind je het moeilijk om zelf de juiste woorden te vinden? Denk dan aan een kerstkaart met een mooi gedicht. Je hoeft het jezelf niet moeilijk te maken – het gaat erom dat die persoon voelt dat je aan hem of haar denkt tijdens de feestdagen. Een drukke, standaard vrolijke kerstkaart brengt niet altijd de juiste boodschap over.

Wat kunnen triggers zijn tijdens kerst?

De decembermaand draait om samenzijn met de mensen waar je om geeft, en het terugblikken op het afgelopen jaar. Het wordt omschreven als ‘de mooiste tijd van het jaar’. Maar wanneer je (recentelijk) een dierbare bent verloren – ziekt bent, in een burn-out zit of een ander verlies doormaakt – kun je deze periode heel anders ervaren.

Tijdens de feestdagen wordt benadrukt wie je dierbaren zijn. Op de radio hoor je ieder uur een vrolijk kerstnummer, en de een na de andere commercial toont een gelukkig gezin aan de kersttafel. Het is onmogelijk om alle kerstboodschappen volledig te omzeilen.  Als een dierbare is overleden zal de pijn en het gemis van het verliezen van deze mensen telkens benadrukt worden.

Zijn er activiteiten of rituelen die ieder jaar tijdens kerst traditioneel worden gedaan? Het is mogelijk dat dit confronterend kan zijn voor iemand die in rouw is. Praat daarom altijd vóór de kerstdagen met de persoon in kwestie over wat hij of zij fijn zou vinden. De één wil de tradities doorzetten, een ander slaat het liever een keer over om de pijn te verzachten. Laat vooral weten dat wat die persoon ook kiest, dat het allemaal oké is.

Het allerbelangrijkste voor iemand die door een zware periode gaat is dat je laat weten dat je aan die persoon denkt én dat je meedenkt. Zo benadruk je dat diegene niet alleen is. Want iedereen ervaart rouw anders. Het belangrijkste is – wanneer je iemand wilt bijstaan – dat je luistert naar hun wensen en hen niet forceert traditionele activiteiten door te zetten als dat dit jaar niet goed voelt.

Hoe kun je een overleden dierbare herdenken tijdens Kerst?

Hoe moeilijk of verdrietig het ook is, het kan fijn zijn om stil te staan en een dierbare extra te herinneren tijdens de feestdagen. Dat kan door een moment stil te staan bij het verlies en fijne herinneringen op te halen. Of door vast te houden aan kersttradities die je met diegene jarenlang hebt doorgezet, zoals bijvoorbeeld het eten van het lievelingsgerecht van de persoon die zo wordt gemist.

Tip: wil je een moment stil staan bij je verloren dierbare, maar wil je het klein houden? Schrijf dan een wens op een varend lichtbootje, of maak een mooi herdenkingsplekje en zet je dierbare extra in het licht.